Jan-Pieter Rijstenbil, die een machine ontwierp voor het nauwkeurig plaatsen van lasmoertjes ten behoeve van laserlassen en daarop afstudeerde aan de TU Eindhoven (TU/e), heeft de Wim van der Hoek Award gekregen. De jury prees zijn zorgvuldige procesanalyse en het modulaire concept dat hij uiteindelijk koos.
Rijstenbil studeerde Werktuigbouwkunde aan de TU/e. Begin dit jaar studeerde hij af op ‘Automated Placement of Micronuts for Laser Spot Welding’. In opdracht van Wefabricate, specialist in geavanceerde productie, ontwierp hij een machine voor het volautomatisch plaatsen van een patroon van M1 moertjes op een basisplaat van 0,3 mm dik ten behoeve van laserlassen. Hiervoor moeten zowel de basisplaat als de moertjes worden ingeladen en binnen enkele micrometers worden gepositioneerd en gestabiliseerd, waarna het gereed product weer wordt uitgevoerd.
VanderHoeks construeren
Deze opdracht van Wefabricate leende zich aldus de jury bij uitstek voor ‘VanderHoeks construeren’ (naar Wim van der Hoek, de grondlegger van de Nederlandsche school van construeren voor nauwkeurig bewegen en positioneren). “Er wordt tijdens dit complexe proces een groot aantal stappen doorlopen, waarbij rekening moet worden gehouden met lasspetters en warmteontwikkeling, maar ook met enorme productieaantallen, oftewel levensduur. Bovendien moet de machine eenvoudig aangepast kunnen worden als er een ander product moet worden gemaakt.”
Ingenieus mechanisme
De winnaar heeft zijn VanderHoekse ontwerp uitstekend uitgewerkt, aldus de jury. “Na een zorgvuldige procesanalyse koos Jan-Pieter een modulair concept dat aan alle eisen voldeed. De innovativiteit van zijn ontwerp zat ‘m vooral in het ingenieuze mechanisme voor de aanvoer van lasmoertjes met behulp van een rietje. Zijn ontwerp is DDP-waardig, dat wil zeggen geschikt voor opname in een verzameling voorbeelden van goed construeren.”
Validatie in vroeg stadium
Rijstenbil besteedde veel aandacht aan de robuustheid en betrouwbaarheid van het proces. “Hij ontwierp mooie deeloplossingen en valideerde kritische componenten en subprocessen in een zeer vroeg stadium”, noteerde de jury nog ter onderbouwing van haar keuze. “Daarvoor voerde hij heel veel experimenten uit, zowel bij Wefabricate als bij het Equipment & Prototype Center van de TU/e. Ook raadpleegde hij regelmatig gespecialiseerde bedrijven voor productie en oppervlaktebehandeling. Veel van de technieken die hij gebruikte, zijn baanbrekend.”
Over de prijs
De Wim van der Hoek Award – ook wel Constructeursprijs genoemd – werd in 2006 ingesteld ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van nestor in de constructieprincipes Wim van der Hoek (1924-2019). De prijs wordt jaarlijks uitgereikt voor het beste afstudeerwerk op het gebied van het construeren in de werktuigbouwkunde aan een technische universiteit (TU) of hogeschool in Nederland of België. Criteria zijn kwaliteit van het ontwerp, onderbouwing en innovativiteit, alsmede de geschiktheid voor gebruik in het onderwijs in de constructieprincipes.
De vier nominaties die de jury selecteerde waren ingediend door de afstudeerbegeleiders/hoogleraren van de betreffende studenten. Ze waren afkomstig van TU Eindhoven, TU Delft en Hogeschool Utrecht.
De jury stond onder voorzitterschap van DSPE-bestuurslid Jos Gunsing (MaromeTech) en telde als leden Hans Steijaert (Vanderlande), Maurice Teuwen (JPE), Marc Vermeulen (ASML), Johan Vervoort (Vervos) en Wouter Vogelesang (VH Consult).
